Goirle

Afgelopen jaar was de regio Midden-Brabant het strijdtoneel rondom het faillissement van de huishoudelijke zorg tak van Thebe. Naast acties van de thuiszorgmedewerkers, gesteund door de lokale SP-afdelingen en het FNV, was er een rechtszaak van de werknemers tegen het faillissement. Ze werden ondersteund door het Advocatencollectief onder leiding van Jean-Louis van Os. Van Os is ook een bekend lid van de SP in Goirle. Een portret van deze sociale advocaat. 

De rechtszaak hebben de werknemers en Van Os verloren. De advocaat ziet een overwinning. “Deze procedure wordt niet zo snel meer gedaan, daar hebben ze hier niets aan maar voor de rest van het land is dat een overwinning. Tachtig procent heeft inmiddels een baan, de overige twintig procent zit in de WW. Wel hebben ze een hoger bedrag gekregen dan ze eigenlijk zouden krijgen, dus dat is wel een overwinning.” Van Os merkte dat de rechter er moeite mee had, hij eiste van Thebe een stevige motivatie. “Hij had echter geen handvatten om Thebe vast te zetten. Juridisch klopte het misschien wel maar menselijk deugde het niet. Twee maanden voor het faillissement had Thebe nog een sociaal plan voor de medewerkers en later kon Thebe niets meer betalen.”  
 
Het is duidelijk: Van Os is een man die opkomt voor de mensen die de meeste hulp nodig hebben. Hoe is zijn drang ontstaan om zwakkeren te helpen? Hij is achtenvijftig jaar geleden geboren in Helmond. Een typisch KVP-gezin, wat apart is, want Van Os is een overtuigd SP’er. Moeder zorgde voor het gezin van zes kinderen en vader heeft gewerkt tot zijn vijfenzestig, eerst als fitter en later werkte hij zich op tot opzichter in de gasindustrie. Het helpen van zwakkeren ontstond al in zijn jeugd. “Ik heb vroeger bij jeugdvakantiewerk en zorginstellingen vrijwilligerswerk gedaan maar dat was meer helpen van anderen dan politiek activisme. Op de middelbare school was ik actief in een Pro-Nicaragua beweging (Een beweging ter ondersteuning van het Sandinistische bewind dat werd tegengewerkt door de Verenigde Staten).”  
 
Toen de Helmonder in Tilburg rechten ging studeren, wilde hij niet alleen de theorie leren maar ook de praktijk. Hij ging vrijwilligerswerk doen bij de rechtswinkel. Daar was op dat moment Tiny Kox coördinator, nu SP-fractieleider in de senaat. Hij bracht Van Os in contact met de SP. “Toen was ik vijf dagen in de week actief bij de SP naast mijn studie en de rechtswinkel. Ik deed mee aan acties, kranten aan de deur verkopen en scholingen. Ik zag via mijn ervaringen bij de rechtswinkel in de praktijk veel dingen in de samenleving die niet goed gingen. De verhouding werknemer en werkgever of huurder en verhuurder bijvoorbeeld. Dat die een veel structurele oorzaak heeft, namelijk een maatschappelijke oorzaak. De SP heeft daar nog steeds goede ideeën voor.” Later werd Van Os coördinator en wist zo praktische zaken met de politiek te combineren. Ze deden in die tijd niet alleen individuele zaken maar ook collectieve zoals acties en ontslagen. In 1985 studeerde hij af en wilde hij zijn werk voortzetten. Daarom begon hij het advocatencollectief. Het is geen baan in de advocaatuur die veel geld oplevert maar daar heeft hij bewust voor gekozen. “Ik ga geen belangen verdedigen voor mensen die veel geld verdienen. Daar doe ik het niet voor, ik doe het om mensen te helpen. Dat is veel belangrijker dan hoeveel geld ik verdien.”  
 
Van Os heeft ooit in de periode van 1994 tot 1997 in de gemeenteraad van Goirle gezeten voor de SP. Hij verving toen het SP raadslid Leo van Beek, die later overleed. “Achteraf heb ik het werk in de gemeenteraad leuk gevonden. Ik vond het veel muggenzifterij over verkeerde dingen in die tijd. Dat stond mij tegen. Ik wilde dingen breder trekken maar dat viel toen niet mee met burgemeester Van den Baar. Een groot punt was het corruptieschandaal rondom Paulissen waar de toenmalige burgemeester bij betrokken was. Als wij daar een vraag over stelden, werd dat in de doofpot gestopt. Wat de gemeente en de gehele lokale politiek toen wel goed deden, was het behoud van de Goirlese zelfstandigheid.” Als zijn collega van het Advocatencollectief niet was overleden, was hij doorgegaan met het raadswerk maar hij wilde het kantoor niet in de steek laten.  
 
Van Os denkt dat hij het opkomen voor zwakkeren even goed kan bewerkstelligen via politiek als via de advocatuur. “Ik kan individuele gevallen met concrete oplossingen helpen als advocaat. Vaak ontstaat dat door structurele problemen bijvoorbeeld de problemen rondom pgb’s en daar is de politiek voor nodig. Ik heb geen voorkeur..” Van Os heeft de liefde voor politiek niet verloren. Hij sluit ook niet uit dat hij ooit weer terugkeert in politiek. “Nu gaat het niet, ik heb het nog te druk met het Advocatencollectief. Als ik minder zou werken of stoppen, zou ik het zeker doen, landelijk of lokaal, maakt mij niet uit.”